Klachten: Opvliegers

Twee van de meest voorkomende klachten tijdens de overgang zijn opvliegers en nachtelijk zweten. Dit vervelende symptoom treft ongeveer driekwart van alle vrouwen in de overgang (de periode vóór de daadwerkelijke menopauze). 

Zodra een vrouw de menopauze heeft bereikt, kan ze gedurende 6 maanden tot 5 jaar na de menopauze nog opvliegers blijven houden, en bij sommige vrouwen kunnen ze 10 jaar of zelfs langer aanhouden, volgens de North American Menopause Society (NAMS).

Wat is een opvlieger?

Een opvlieger is een gevoel van intense warmte, niet veroorzaakt door externe bronnen zoals een warme ruimte of koorts. Opvliegers kunnen plotseling optreden maar u kunt ze ook voelen aankomen. Tijdens een opvlieger kunt u last krijgen van:

• tintelingen in uw vingers
• hartkloppingen
• een gloeiende huid
• een rood (en warm) gezicht/hoofd
• zweten met name in het bovenlichaam

Hoe lang duren opvliegers?

Opvliegers treden vaak plotseling op, maar hoe lang een enkele opvlieger duurt, verschilt enorm. Sommige opvliegers gaan na een paar seconden voorbij, terwijl een lange opvlieger langer dan 10 minuten kan aanhouden. Gemiddeld duren opvliegers ongeveer vier minuten.

De frequentie van opvliegers varieert ook. Sommige vrouwen ervaren een paar opvliegers per week, terwijl anderen er meerdere per uur kunnen hebben. Afhankelijk van waar u zich in de overgang bevindt, kan dat veranderen. Er is een reeks behandelingen en veranderingen in levensstijl die kunnen helpen de symptomen en frequentie van uw opvliegers te verminderen. Deze behandelen we aan het eind van het artikel.

Wat veroorzaakt opvliegers?

Het is niet precies duidelijk wat de exacte oorzaak is van opvliegers. Uit meerdere studies komt niet een eenduidige oorzaak. Er is wel duidelijk bewijs dat opvliegers het gevolg zijn van hormonale veranderingen in het lichaam. Het verband met andere gezondheidsproblemen, zoals diabetes, wordt ook onderzocht. 

Er wordt ook gedacht dat obesitas en metabool syndroom het aantal opvliegers verhogen. Sommige vrouwen merken opvliegers nauwelijks op of ervaren ze niet als hinderlijk. Voor anderen kan de intensiteit hun kwaliteit van leven op een nogal negatieve manier beïnvloeden.

Opvliegers triggers

De triggers voor een opvlieger verschillen van vrouw tot vrouw. Maar enkele veelvoorkomende en algemene triggers zijn:

• het drinken alcohol
• producten met cafeïne consumeren zoals koffie of chocola
• pittig eten
• in een warme kamer zijn
• zich gestrest of angstig voelen
• het dragen van strakke kleding
• roken of worden blootgesteld aan sigarettenrook
• voorover buigen

Een dagboek bijhouden kan helpen om uw triggers inzichtelijk te krijgen voor uzelf. Schrijf op wat je aan het doen, eten, drinken, voelen of dragen was toen een opvlieger begon. Na enkele weken kunt u een patroon herkennen dat u kan helpen specifieke triggers te vermijden.

Opvliegers voorkomen

U kunt mogelijk de frequentie van uw opvliegers verminderen als u uw triggers ontdekt en ze vermijdt. Hoewel dit opvliegers niet volledig zal voorkomen, kan het zijn dat u wel de frequentie naar beneden kunt krijgen.

Er is geen behandeling om opvliegers volledig te voorkomen, maar er zijn opties die u kunnen helpen uw symptomen te beheersen. Het doel van de behandeling is meestal om de ernst en frequentie van uw opvliegers te verminderen. U kunt levensstijlveranderingen, hormoontherapie, voorgeschreven medicijnen of alternatieve therapieën overwegen. Als u met uw (huis)arts praat, kunt u beslissen wat de beste aanpak is om uw opvliegers te voorkomen.

Snelle hulpmethoden

Sommige vrouwen kunnen hun opvliegers onder controle houden met enkele eenvoudige hulpmiddelen of technieken. Hieronder enkele eenvoudige manieren om wat verlichting te vinden:

• kleed je in laagjes, zelfs op de koudste dagen, zodat je je kleding kunt aanpassen aan hoe je je voelt. Het is eenvoudig even een vestje uit te trekken als een opvlieger op komt zetten
• nippen aan ijswater aan het begin van een opvlieger
• katoenen nachtkleding dragen en katoenen beddengoed gebruiken
• een coldpack op je nachtkastje leggen

Advies over supplementen

Veel vrouwen wenden zich tot natuurlijke producten om opvliegers en nachtelijk zweten onder controle te houden. Als u natuurlijke producten of supplementen gebruikt, is het belangrijk dat u dit bij het bespreken van uw gezondheid en medicijnen aan uw arts en apotheker meldt. Sommige producten kunnen invloed hebben op vrij verkrijgbare medicijnen en voorgeschreven medicijnen van uw huisarts.

Kruiden en etherische oliën

Hoewel medische studies hun effectiviteit voor het verminderen van opvliegers niet hebben ondersteund, vinden sommige vrouwen verlichting bij bepaalde kruidenproducten. Waaronder:

• Zilverkaars (Actaea racemosa , Cimicifuga racemosa). Gebruik dit echter niet als u een leveraandoening heeft.
• Rode klaver (Trifolium pratense). Dit kruid kan de kans op bloedingen vergroten.
• Dong quai (Angelica sinensis). Dit kruid interageert met de bloedverdunner warfarine (Coumadin).
• Teunisbloemolie (Oenothera biennis). Deze essentiële olie kan invloed hebben op bloedverdunners en sommige psychiatrische medicijnen.
• Soja. Dit supplement kan lichte buikpijn , constipatie en diarree veroorzaken. Vrouwen met een voorgeschiedenis van oestrogeengerelateerde kanker in hun familie kunnen ook beter geen soja consumeren.

Raadpleeg uw arts voordat u een van deze producten gebruikt. Kruiden kunnen invloed hebben op medicijnen en aandoeningen verergeren, buiten wat hier wordt vermeld. Kruidenproducten worden niet gecontroleerd op kwaliteit en zuiverheid.

Hormoonvervangende therapie (HST)

De populariteit van hormoonvervangende therapie (HST) is in de loop der jaren toegenomen maar ook weer afgenomen. Behandeling met synthetische hormonen kan een optie zijn voor sommige vrouwen bij wie de opvliegers ernstig zijn en de kwaliteit van hun leven sterk beïnvloeden.

Oestrogeensupplementen vullen de hoeveelheid oestrogeen in uw lichaam aan, waardoor de frequentie en ernst van opvliegers en nachtelijk zweten wordt verminderd. Oestrogeen wordt gewoonlijk ingenomen met progestageen om het risico op het ontwikkelen van kanker te verminderen. 

Het kan worden ingenomen door middel van een pil, een vaginale crème of gel of een pleister. Een arts kan u helpen bij het nemen van beslissingen als u in aanmerking komt voor HST. Sommigen vrouwen zullen geen hormonen of bio-identiek hormoon kunnen gebruiken en uw arts heeft een volledige medische geschiedenis van u.

Niet-hormonale behandelingen

Er zijn andere medicijnen gevonden die vrouwen helpen bij wie opvliegers en nachtelijk zweten moeilijk te beheersen zijn. Hoewel ze niet direct voor dit doel zijn ontwikkeld, vinden sommige vrouwen ze effectief. Overleg met uw arts om te kiezen of deze medicijnen geschikt kunnen zijn voor u en in uw situatie.

Gabapentine en pregabaline, meestal gegeven voor zenuwpijn of toevallen, bieden verlichting voor sommige vrouwen. Van antidepressiva venlafaxine (Effexor), fluoxetine (Prozac) en paroxetine (Paxil of Seroxat) is ook aangetoond dat ze effectief zijn voor de behandeling van opvliegers.

Alternatieve therapieën

Acupunctuur kan nuttig zijn, zonder de bijwerkingen van medicatie. Een in 2011 gepubliceerde studie wees uit dat vrouwen die acupunctuur hadden significant minder overgangsklachten hadden, waaronder opvliegers, dan degenen die placebobehandelingen hadden. Sham-acupunctuur is oppervlakkige naalden die geen echt acupunctuurpunt stimuleren. Het is een manier om te testen of acupunctuur effectief is of niet.

Een andere studie werkte met een grote steekproef van vrouwen met borstkanker. Behandelingen voor borstkanker veroorzaken vaak opvliegers. Deelnemers die acupunctuur gebruikten, hadden minder frequent en minder hevige opvliegers.

Meditatie kan ook zeer succesvol zijn bij het helpen beheersen van stressniveaus. Stress is voor veel vrouwen een veelvoorkomende trigger voor een opvlieger. Het volgen van een training voor stressbeheersing kan leiden tot tal van andere voordelen voor uw gezondheid en kwaliteit van leven.

Veranderingen in levensstijl

Leefstijlkeuzes kunnen net zoveel impact op uw lichaam hebben als elk medicijn of supplement dat u neemt. Een gezonde levensstijl leiden kan de incidentie en ernst van opvliegers verminderen en het risico op hartaandoeningen en osteoporose helpen verminderen . Houd rekening met de volgende manieren waarop u uw gezondheid kunt verbeteren:

• Eet een uitgebalanceerd dieet en controleer de portiegrootte.
• Zorg voor voldoende beweging
• Stop met roken en blijf uit de buurt van rokers om meeroken te voorkomen

Net zoals geen twee vrouwen hetzelfde zijn, is de manier waarop hun lichaam zal reageren ook niet hetzelfde bij de behandeling van opvliegers. Als de ene methode niet voor u lijkt te werken, kan een andere dat wel zijn. Praat met uw arts als geen van de gebruikelijke tools voor het beheersen van de opvliegers helpt.

Tips

Heb jij tips tegen opvliegers tijdens de overgang? Meldt ze ons: info@vrouw-enovergang.nl, dan zetten wij ze hieronder erbij als tips van bezoekers.