Hormoontherapie bij overgangsklachten wint snel aan populariteit

Het aantal vrouwen van 40 tot en met 60 jaar met hormoontherapie tegen overgangsklachten is in 2023 ten opzichte van vijf jaar eerder met 76 procent toegenomen. In totaal gebruikten 102.000 vrouwen – 4,5% van alle vrouwen in deze leeftijdsgroep – zo’n middel, aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.

De overgang is een periode van een aantal jaren in het leven van een vrouw waarin door hormonale veranderingen de menstruaties onregelmatig worden en uiteindelijk helemaal wegblijven. De overgang vindt doorgaans plaats in de leeftijd van 40 tot 60 jaar en duurt gemiddeld 4-6 jaar.

De laatste menstruatie, de menopauze, treedt gemiddeld op 51-jarige leeftijd op. De overgang, vooral het eerste jaar na de menopauze, gaat vaak gepaard met lichamelijke klachten: zo’n 80 procent van de vrouwen heeft vasomotorische klachten, zoals opvliegers en nachtelijke zweetaanvallen, die enkele jaren kunnen aanhouden.

Toename

Volgens de NHG-Standaard De overgang kunnen artsen hormoontherapie voorschrijven als de vasomotorische klachten hinderlijke beperkingen in het dagelijks leven geven. De therapie bestaat uit een combinatie van het oestrogeen estradiol met een beschermend progestageen, ter voorkoming van baarmoederkanker. Bij vrouwen zonder intacte baarmoeder is een therapie met uitsluitend estradiol mogelijk.

In 2023 gebruikten 102.000 vrouwen in de leeftijd van 40 tot en met 60 jaar hormoontherapie voor overgangsklachten. In 2018 waren dat nog 58.000 gebruiksters. Daarmee nam het aantal vrouwen met hormoontherapie in vijf jaar tijd met 76 procent toe. Vooral in de afgelopen twee jaar nam het aantal gebruiksters toe, met de sterkste groei in 2023 ten opzichte van 2022 (+28 procent). Dit komt mogelijk door een wijziging van de standaard medio 2022, waarbij meer plaats is ingeruimd voor hormoontherapie.

De 102.000 vrouwen met hormoontherapie in 2023 komen overeen met 4,5% van alle vrouwen tussen 40 en 60 jaar. In de leeftijdsgroep 51-56 jaar is het aandeel gebruiksters van hormoontherapie het hoogst met gemiddeld 7 procent van de vrouwen. Niet alle, maar een deel van de vrouwen tussen de 40 en 60 jaar is daadwerkelijk in de overgang. Volgens TNO betreft dit jaarlijks zo’n 16% van alle vrouwen in deze leeftijdsgroep, ofwel ruim 360.000 vrouwen. Afgezet tegen dit aantal bedraagt het aandeel gebruiksters van hormoontherapie 28 procent.

In de rapportage KISS matrix kunnen SFK-deelnemers voor hun eigen apotheek een beeld krijgen van mogelijk suboptimaal hormoongebruik door vrouwen aan de hand van een drietal indicatoren van het thema Vrouw.